Układ baryczny - układ obszarów o obniżonym lub podwyższonym ciśnieniu na Ziemi, przedstawiony na mapach za pomocą izobar.

Linie na mapie łączące punkty o tym samym ciśnieniu nazywamy izobarami. Izobary nanosi się na podkład kartograficzny dopiero po redukcji wartości ciśnienia do poziomu morza. Ponieważ ciśnienie maleje ze wzrostem wysokości, odczytywane w stacjach wartości różnią się (gdyż stacje znajdują się na różnych wysokościach nad poziomem morza). Dlatego, za pomocą wzorów barometrycznych, redukuje się je do poziomu morza (0 m n. p. m.), czyli ustala się jedną wartość ciśnienia dla tych samych wysokości. Podstawowymi układami barycznymi są wyż i niż. W układzie wysokiego ciśnienia, czyli wyżu barycznym, ciśnienie rośnie do środka układu od zewnątrz ( układ antycyklonalny). Niebo wówczas jest bezchmurne lub lekko zachmurzone, nie występują opady. Dochodzi do inwersji temperatury ( im wyżej tym cieplej). Wiatr nie wieje wcale lub lekko. Układ niskiego ciśnienia, czyli niż baryczny, to odwrotność wyżu - układ cyklonalny, w którym ciśnienie maleje do środka układu. Spada wówczas ciśnienie, rośnie prędkość wiatru, niebo chmurzy się i pada. Gdy chłodne powietrze przecina masy zimnego powietrza, opady są obfite, ale krótkotrwałe ( na niebie widać chmury o pionowej budowie) - front zimny. Gdy proces nie zachodzi tak szybko i powietrze ciepłe powoli wślizguje się na masy zimnego powietrza, pada krócej i nie tak gwałtownie ( na niebie widać rozległe chmury warstwowe) - front ciepły. Inne układy baryczne stanowią różne warianty wyżów i niżów. Obszar o podwyższonym ciśnieniu, znajdujący się pomiędzy obszarami o obniżonym ciśnieniu, to wał. Pasmo pomiędzy dwoma obszarami wyżowymi i dwoma niżowymi, położonymi naprzemiennie, naprzeciwko siebie nazywa się siodłem. Fragment atmosfery o obniżonym ciśnieniu, znajdujący się pomiędzy dwoma obszarami o ciśnieniu wyższym, to zatoka. Na mapach oznacza się ją za pomocą wydłużonych linii izobar. Podobnie długie izobary wyznaczają klin, czyli peryferyjną część obszaru o podwyższonym ciśnieniu, wciśniętą między  przestrzenie wyższego ciśnienia. Bruzda, obszar atmosfery pomiędzy dwoma obszarami o wyższym ciśnieniu, ma kształt wąskiego wydłużonego pasa.




Niż baryczny